Het dubieuze WK van 1974: De Russen vs Jaroslav Falta!

Dat het in het wereldkampioenschap motorcross niet altijd rozengeur en maneschijn was is bekend. Buiten de heldendaden, uitzonderlijke prestaties en de bijbehorende eeuwige roem zijn er ook dingen gebeurd die minder fraai zijn. Het zijn gitzwarte bladzijden in het grote motorcrossboek en dikwijls omhult door bewust stilzwijgen en mysterie. Sinds de start van het wereldkampioenschap 500cc in 1957 zijn er een aantal gebeurtenissen die de moeite zijn om weer in de aandacht te brengen en hier op onze site op te lijsten.

Jaroslav Falta werd geboren op 22 maart 1951 in een klein dorpje in het voormalige Tsjechoslowakije in de buurt van Praag. In het eerste deel van de jaren ’70 was Falta één van de sterkste rijders ter wereld. Hij was toen actief in het fel bevochten wereldkampioenschap 250cc op een CZ. Hij bleef jarenlang het merk trouw dat gebouwd werd in de gemeente Strakonice dat op een dikke 100 km rijden ligt van de hoofdstad Praag. Het was al van 1969 geleden dat CZ een wereldtitel won (toen met onze landgenoot Joël Robert in de 250cc) en in 1974 zagen de bazen in Strakonice een mogelijkheid om die begeerde titel binnen te halen met hun fabrieksrijder Jaroslav Falta.

De CZ van 1974 kon volgens hen perfect wedijveren met de Japanse en Europese merken. Zijn voornaamste concurrent dat jaar zou de Russische KTM-rijder Gennady Moiseev zijn. De eerste GP 250cc van 1974 werd verreden in het Spaanse Barcelona. Moiseev won de tweede reeks en werd ook de eindwinnaar van deze race. De eerste reeks werd trouwens gewonnen door Montesa-rijder en Genkenaar Raymond Boven. Falta kon de twee reeksen winnen van de Grote Prijs van Italië en won ook de eerste reeks van de daaropvolgende thuiswedstrijd.

In de volgende wedstrijd in Polen viel Falta twee reeksen uit met mechanische problemen terwijl Gennady Moiseev beide reeksen won. Achteraf bleek de CZ last te hebben van “slechte” benzine. Nochtans tankte iedereen van hetzelfde vat maar de KTM’s liepen er alvast prima mee. Het eigenaardige was dat alleen de CZ van Falta het spul niet lustte. Falta was nu op achtervolgen aangewezen en moest de verloren punten zien in te halen tijdens de volgende wedstrijden.

Tijdens de GP van Joegoslavië kon Falta punten goedmaken door de eerste reeks te winnen en halfweg het seizoen kon hij zijn achterstand op Moiseev verkleinen tot 20 punten (Kawasaki-rijder Torleif Hansen won de GP). Tijdens de GP van West-Duitsland konden beide piloten een tweede plaats scoren in de reeksen en wist Falta nog een reeksoverwinning in Nederland achter zijn naam te schrijven. De laatste GP 250cc van 1974 was  in het Zwitserse Wohlen. Falta vertrok naar de Alpen met een kleine achterstand van 5 punten op de Rus.

Schandaal in Wohlen

Puchrijder Harry Everts stond 3de in het wereldkampioenschap maar zijn achterstand was te groot om nog aanspraak te maken op de wereldtitel. In de eerste reeks was het Jaroslav Falta die een kanonstart nam. Niemand kon in de buurt blijven ondanks verwoede pogingen van Everts en Andersson. Moiseev moest de reeks uitrijden met twee lekke schokbrekers aan de achterzijde van de KTM. Toen Falta op het punt stond om de Rus te dubbelen trachtte Moiseev de Tsjechoslovaak te hinderen waardoor Everts en Andersson hun achterstand konden wegwerken.

Moiseev werkte Falta tegen de vlakte waardoor Harry Everts en Hakan Andersson nu één en twee lagen in de race. Jaroslav Falta volgde nu op de derde plaats en kwam zo ook over de finish. Hij moest nu de tweede reeks winnen om nog aanspraak te kunnen maken op de wereldtitel. Falta startte furieus in de tweede reeks en nam meteen de leiding. In de 7de ronde kwam hij nog steeds als leider door en moest Gennady Moiseev weer aan de kant met een technisch probleem. Twee ronden later zou Falta weer in aanraking komen met de Russische coalitie.

Bij het dubbelen van de twee Sovjets (Popenko en Rybaltshenko) werd Falta alweer gehinderd door beide rijders maar deze keer lukte het niet om hem ten val te brengen. Rybaltshenko gooide dan de grove middelen in de strijd en reed Falta grofweg tegen de vlakte. Het gevolg was dat hij weer derde reed en weer naar de kop van de wedstrijd moest rijden om wereldkampioen te worden. Het publiek was furieus op de tactiek van de Sovjets en scholden de piloten uit. Langs de omloop in Wohlen stonden de Russische mecaniciens met stenen te gooien richting Falta om hem nogmaals te hinderen in zijn rush naar de titel. Eentje deed zelfs een poging om een stok tussen de spaken de steken maar Jaroslav Falta was niet meer te stoppen. Intussen waren Popenko en Rybaltshenko met de zwarte vlag uit de wedstrijd gehaald.

Falta wist Gaston Rahier en Harry Everts bij te benen en beide Belgen die duidelijk hadden gezien wat er in de reeks was gebeurd hielden in tijdens de laatste ronde zodat Falta de reeks kon winnen en uiteraard ook de wereldtitel. De flessen champagne waren al lang leeg en het publiek reed al richting huiswaarts toen twee uur na het einde van de wedstrijd de Sovjets een klacht indiende tegen Falta omdat hij over het starthek zou gesprongen zijn in de tweede reeks. De F.I.M. (onder invloed van de Russische motorsportbond) nam de beslissing om Falta één minuut straftijd te geven waardoor zijn positie in de 2de reeks opschoof naar de 8ste plaats.

Het protest van Falta werd verworpen en zodoende werd Gennady Moiseev de wereldkampioen 250cc van 1974. Echter in de harten van menig motorcrossliefhebber blijft Jaroslav Falta de morele wereldkampioen. Hoe sterk Falta dat jaar was bleek achteraf toen hij in Amerika tegen de beste crossers van de wereld “the Superbowl of Motocross” won in het Los Angeles Coliseum in het bijzijn van 65.000 uitzinnige motorcrossfans. Hieronder vind je een korte impressie van de GP van Spanje van 1974 die werd gewonnen door Gennady Moiseev.

Intro foto: Gennady Moiseev