Het motorcrossjaar 1993: Jacky Martens haalt uit met een viertakt!

In 1993 kon niemand vermoeden dat het seizoen een heel speciaal karakter zou krijgen. Het decennium was er eentje waarin tweetaktmotoren de dienst uitmaakten in de motorcross en niks wees erop dat dat snel zou veranderen. In de sport waren er altijd wel enkelingen te vinden die meestal uit nostalgie bleven rijden op hun oude CCM’s of een viertaktmotor inbouwden in een recent frame en zo deelnamen aan nationale en internationale wedstrijden. Onder die enkelingen waren er echter ook een paar visionairs die om heel andere redenen het viertakt-idee genegen waren. Eentje van die visionairs was Jacky Martens.

Het was in 1993 dat Tsjecho-Slowakije opgesplitst werd in twee staten: Tsjechië en Slowakije. Het was ook het jaar dat een bomauto tot ontploffing werd gebracht in het World Trade Center te New York. Zes mensen vonden de dood. In Waco (Texas) komen 80 sekteleden van Branch Davidians om het leven door zelfmoord. De Spaanse renner Miguel Indurain wint voor de derde opeenvolgende keer de Tour en op 31 juli van dat zelfde jaar overlijdt Koning Boudewijn aan een hartstilstand. Tien dagen later wordt Albert II tot koning der Belgen gekroond. Op 1 november treedt het verdrag van Maastricht in werking, het is de officiële start van de Europese Unie. In de hitlijsten van 1993 staat Everybody Hurts van R.E.M. wekenlang in de hitparade maar de absolute uitblinker van dat jaar is zonder twijfel “What’s up” van 4 Non Blondes.

In de 500cc klasse was het Honda die negen opeenvolgende wereldtitels won van 1984 tot en met 1992. Georges Jobé won de laatste twee titels aan boord van de rode machine en de Japanse fabrikant was erop gebrand om het indrukwekkende lijstje nog wat langer te maken. In 1992 dook Jacky Martens plots op met een viertakt van het toen in Italiaanse handen gevallen merk Husqvarna. Zijn overstap van KTM naar Husky werd algemeen gezien als een stap achteruit omdat hij eind 1992 strandde op een erg matige elfde plaats in het WK 500cc. De overstap naar het merk werd gezet naar aanleiding van een project dat werd opgezet vanuit de overtuiging dat viertakttechnologie de toekomst was van de motorsport. Het idee was revolutionair als je weet dat de viertakten van toen last hadden van overgewicht, erg log waren en een gebrek aan vermogen hadden.

28 jaar na Jeff Smith

Na de vele technische problemen in 1992 kon Jacky Martens de ingenieurs overtuigen om dit project verder te zetten. Martens liet in het begin van 1993 zien dat Husqvarna grote stappen had gezet. Hij scoorde meteen hoog in een voorjaarswedstrijd in het  Britse Hawkstone Park. Het wereldkampioenschap 500cc van dat jaar zou nog zwaar worden voor onze landgenoot want na de drie eerste wedstrijden stond hij al 56 punten achter op leider Jorgen Nilsson. Tot overmaat van ramp brak Jacky Martens tijdens het GP-seizoen tweemaal zijn neus. Het was de periode waarbij er per GP drie reeksen werden gereden. Zo kon Martens snel weer inlopen op de Zweed door een goede serie van wedstrijden neer te zetten aan boord van de viertakt Husqvarna. De strijd bleef echter enorm spannend tot de laatste wedstrijd. Jacky Martens kon Nilsson verslaan met drie puntjes overschot na 36 bloedstollende reeksen. Joël Smets werd derde in dit WK aan boord van een Husaberg.

Het was de eerste wereldtitel met een viertaktmotor sinds 1965 (BSA – Jeff Smith). De wereldtitel van Martens wordt gezien als de start van een nieuw tijdperk in de motorcross. Dat Jacky en Husqvarna het bij het rechte eind hadden bleek enkele jaren later toen de viertakten het weer overnamen van de tweetakten. Er volgden wereldtitels voor Husaberg en Yamaha in de 500cc klasse.

In het WK 250cc was de Zuid-Afrikaan Greg Albertyn als wereldkampioen 125cc overgestapt naar de kwartliters. Hij moest het opnemen tegen Stefan Everts (Suzuki) en Donny Schmit (Yamaha). Albertyn bleek te sterk voor Everts in 1993, hij zou later dat jaar de nieuwe wereldkampioen 250cc worden. In het WK 125cc waren de Nederlanders aan het feest. Pedro Trager won het wereldkampioenschap op Suzuki door zijn teammaatje Yves Demaria en Dave Strijbos te verslaan.

De Motorcross des Nations van dat jaar werd gereden in het Oostenrijkse Schwanenstadt. Het Idylische plaatsje was het decor voor een regelrechte triller. De Amerikanen konden de Belgen met één luttel puntje verslaan en wonnen zo voor de dertiende opéénvolgende keer de MXoN. Team USA bestond uit Mike Kiedrowski, Jeremy McGrath en Jeff Emig. Stefan Everts, Werner Dewit en Marnicq Bervoets waren de leden van het Belgische team.

De Belgische kampioenen

Inters 125cc                  Thierry Godfroid

Inters 250cc                  Stefan Everts

Inters 500cc                  Johan Boonen

Nationalen 125cc          Bengt Laeremans

Nationalen 250cc          Davy Van Der Mieren

Nationalen 500cc          Lars Beckers

Juniors 250cc                John Koks

Juniors 500cc               Serge Put

Beloften                        Patrick Caps

Tekst: Danny Hermans

Resultaten: Archief FMB-BMB