Techniek: is de balans van uw crossmotor correct?

Je jaagt de machine met hoge snelheid over het rechte eind en nadert een bocht. Elk oneffenheid voel je in je lichaam. Even op de rem. De gaskraan gaat dicht en je knalt de bocht in. Halverwege de bocht mag het gashendel weer open maar in plaats van de apex te volgen knalt de motor je in een fractie van een seconde in het decor.

De fotograaf keek op dat moment de andere richting uit want anders zou je spectaculaire crash even later te bewonderen zijn op social media. Wat ging er mis? Kan je plots niet meer met een crossmotor om? Of is de bocht zodanig gewijzigd dat je deze anders moest aansnijden? Lag de snelheid te hoog? Het echte probleem is dat de balans van je motor fout zit. De balans van je crossmotor is een zeer belangrijke factor in hoe hij aanvoelt, hoe hij stuurt en hoe hij bochten neemt.

Race sag en static sag

Als de balans niet in orde is, dan is het tijd om het probleem stap voor stap op te lossen. Het kan te maken hebben met de basisinstellingen van de vering. De sag kan te laag zijn of de vorkhoogte voor te hoog. Of, het kan een combinatie van beide zijn. Om het nog moeilijker te maken: wanneer de spiraalveer van je achtervering niet de juiste is en de vorkveren te stug zijn zal uw motor uit balans zijn. De combinatie van de twee problemen maken het alleen nog erger.

Je geraakt nooit uit deze warboel van variabelen als je niet start met enkele basis instellingen te controleren. Leer wat het verschil is tussen static sag en race sag. Doe alsof je geen klikkers op je motor hebt staan en controleer je sag. Meet de statische (vrije) sag om te bepalen of je de juiste schokdemperveer op je motor hebt. Te veel statische sag (zeer weinig veervoorspanning) en je hebt wellicht een zachtere veer nodig. Te weinig statische sag (veel veervoorspanning) en u heeft wellicht een stijvere veer nodig. Als je de achterkant van de motor onder handen hebt genomen, richt je je aandacht op de voorkant. Als de voorkant hoog, stijf en doorbuigend aanvoelt, probeer dan de veerconstante (of de luchtdruk bij een luchtvork) te verlagen.

Compressieslag en rebound

Is de balans van de motor niet ver van wat je graag wil? Pas dan gewoon je vorkhoogte aan door de vorkpoten een paar millimeter omhoog te schuiven. Als je de basiselementen juist zijn moet je overgaan tot de details om het gevoel te verfijnen. Het is tijd om te kijken naar de compressie en rebound klikkers. Denk goed na over uw problemen en stel uzelf de volgende vragen: Voelt de achterkant laag en voorkant hoog aan? Is dit alleen maar een gevolg van het inveren van de schokdemper bij acceleratie? Heeft de schokdemper het gevoel dat hij blijft hangen nadat hij is ingezakt bij het accelereren? Als u op een van deze vragen ja hebt geantwoord, moet u de compressie bij lage snelheid misschien een paar klikken verhogen om te voorkomen dat de schokdemper zo ver inzakt, en de uitgaande demping iets verlagen zodat hij daar niet blijft staan.

Het volgende scenario vereist een nieuwe reeks vragen: Voelt de voorvork aan alsof ze altijd omhoog staat in de slag wanneer de gas open staat en de voorkant licht is? Blijven de voorvork omhoog bij het vertragen en hard remmen? Gaat de voorvork bij het bereiken van de top van een bocht snel omhoog en voelen ze daarna weer hoog aan? Dit zou kunnen betekenen dat u minder compressiedemping nodig hebt, zodat de vork zachter aanvoelt, lager rijdt en zich meer opricht tijdens het remmen. Je zou ook wat meer uitgaande demping kunnen toevoegen om de voorkant op zijn plaats te houden zodat hij niet zo veel omhoog komt.

Op zoek naar de klik

Het vinden van de perfecte balans is complexer dan alleen de instellingen van de vork en de schokdemper, maar je moet eerst de basis (sag, veerconstante, vorkhoogte en klikkerinstellingen) in orde hebben voordat je aan iets anders gaat sleutelen. Deze basisprincipes zijn essentieel voor een goed uitgebalanceerde crossmotor. Bekijk al deze dingen als je een nieuwe crossmotor aanschaft of als je nooit aandacht schonk aan de basisafstellingen van de vering. Heb je al jaren dezelfde motor en flikker je om de haverklap van je machine? Twijfel niet aan jezelf en controleer eerst de basisafstellingen. Dit is het allereerste werkje dat een monteur moet doen in een MXGP-team wanneer een nieuwe rijder wordt aangeworven. Een monteur op dat niveau vindt dat vanzelfsprekend dus waarom zou jij het dan niet doen?