Paris-Dakar: De Yamaha XT500 en zijn pioniersrol in de woestijn!

De Dakar Rally editie 2019 nadert met rasse schreden. De beruchte en beroemde rally start op zondag 6 januari 2019 en deze keer worden alle etappes verreden in één enkel land en dat is Peru. Het Zuid-Amerikaans land is het decor van 10 etappes en in totaal 5000 km stages waarvan 70% zand. Dat belooft. Wij zouden onze naam niet waardig zijn moesten we niet de geschiedenis induiken van deze roemruchte rally. Daarom krijg je van ons het verhaal van hoe de nu lichtjes legendarische Yamaha XT500 de eerste editie van “de Dakar” kon winnen en wat het gevolg was.

Tegenwoordig is deze wedstrijd bij de motoren een duel tussen de Oostenrijkse fabrikant KTM en al de rest. KTM heeft zich jaren geleden ontpopt als de offroadspecialist bij uitstek. Het maakt dat de concurrenten hun handen vol hebben om de Oostenrijkers van hun troon te stoten. Bij de eerste editie van Paris-Dakar was dat wel even anders.

Toen Yamaha in 1976 inspeelde op de groeiende offroadmarkt kon niemand vermoeden dat de Japanners met een vette viertakt voor de proppen zouden komen. De XT500 was meteen een schot in de roos want de motorfiets had veel trekkracht onderin en had een laag gewicht volgens de normen van de jaren ’70. Een nog belangrijker element was zijn duurzaamheid. De XT had zijn bekende akkefietjes maar was daarbuiten uiterst duurzaam. En net dat was een aanleiding om hem in de strijd te gooien in de Dakar Rally.

Ook in Frankrijk hadden ze de superieure kwaliteiten van XT500 in de smiezen en het was een werknemer van de Franse Yamaha importeur Sonauto die voor deze motorfiets een boontje had. Zijn naam was Jean-Claude Olivier, de latere president van Yamaha Motor France S.A. Olivier wist dat deze fiets ideaal was om het Afrikaans continent mee te verkennen. Hij vond dat het tijd was was dat de XT een motor zou worden voor avonturiers. Olivier was zelf een begenadigd motorrijder en deed al in 1977 mee in de Rally van de Ivoorkust met deze motor. Hij deed 10.000 km met de motor zonder noemenswaardige problemen. Een andere deelnemer aan deze rally was ene Thierry Sabine. Hij was de man die de bekende Paris-Dakar tot leven riep. In 1979 zou de eerste editie plaatsvinden en de Franse importeur zou drie piloten inschrijven met een aangepaste XT500. In die tijd toonden de andere fabrikanten nauwelijks interesse om deel te nemen maar de Fransman zag dat even anders.

De eerste winnaar van de Dakar Rally. De XT500 van Cyril Neveu.

In de eerste editie van de Dakar waren de motoren nog ingedeeld samen met de vierwielers. De motoren moesten het dus opnemen tegen een vloot Land Rovers, Renaults en zelfgebouwde voertuigen. De Sonauto XT’s konden de vierwielers voorblijven door de eerste en de tweede plaats te bezetten. Winnaar werd Cyril Neveu voor zijn kompaan Gilles Comte. De tweede editie van de wedstrijd was nog straffer voor de Yamaha coureurs: Neveu won opnieuw en de top vier waren allemaal XT500 machines. Van de 25 motoren die in 1980 de finish konden bereiken waren er 11 van het type XT. Het was voor Yamaha het perfecte uithangbord en zo werd de 500cc viertakt enorm populair in Frankrijk en de rest van Europa.

Vanaf de editie 1981 wordt de race gehouden in samenwerking met de FIA en de FIM. Het is ook de editie waarbij er echte fabrieksteams opduiken in de Rally. De Yamaha’s hadden het niet onder de markt met de BMW’s die veel krachtiger waren met hun horizontale cilinders. Het jaar nadien brachten de Japanners een update uit met de XT550. Deze motor was uitgerust met het YDIS-systeem maar de gemiddelde snelheid was met een ruk de hoogte in gegaan.

Het was voor Jean-Claude Olivier de aanleiding om in Japan te vragen naar een fikse update van de productiemodellen van de XT. Het resultaat van dat verzoek was de Yamaha XT600 Ténéré.

Wordt vervolgd.

Tekst: Danny Hermans

Foto’s: Yamaha Global