Bill Nilsson schenkt Husqvarna een eerste wereldtitel

Bill Nilsson kreeg de bijnaam ‘Buffalo Bill’ omdat hij zijn concurrenten geen genade toonde. De vurige Zweed was een taaie Viking – nooit bang voor een uitdaging. Bill reed met de precisie van een chirurg, maar zijn grootste troeven waren zijn temperament en zijn koppigheid om nooit op te geven. Daarom was Bill Nilsson zo efficiënt, zo succesvol en sinds hij op een fabrieks Husqvarna reed, was hij een roemruchte Grand Prix-performer op het circuit…

Nilsson de stuntman

Het was in het begin van de jaren ‘50 dat Bill Nilsson begon met motorcross. Hij was al een goede stuntman – geweldig in wheelies, waarvoor je een goed evenwichtsgevoel nodig hebt. Tien jaar later werd ‘Buffalo Bill’ ingehuurd door Husqvarna om voor hen te rijden tijdens het wereldkampioenschap van 1960. Iedereen in Huskvarna was ervan overtuigd dat hun nieuwe fabrieksrijder de rijder zou zijn om op te rekenen. Toegegeven, er was geen garantie, maar alles wees in de goede richting.

Regerend Europees kampioen Rolf Tibblin reed op de tweede big-bore fabrieksmachine en steunde de gepassioneerde Bill voor de titel. De familie Nilsson woonde aan de Rörvägen ‘Tube Road’ in Hallstavik en er waren maar weinig buizen die niet gebogen konden worden door supermonteur Bill. Tot nu toe had hij zijn eigen machines gebouwd en afgesteld, wat leidde tot zijn eerste wereldtitel in 1957. Hij werd de allereerste wereldkampioen motorcross en deed dit op een AJS.

“Maar nu besteed ik meer tijd aan rijden en oefenen rond mijn thuisbasis in Roslagen, ten noorden van Stockholm,” vertelde Bill me in de jaren 60. “Het feit dat ik mijn Husqvarna een volle maand voor de start van het seizoen van de fabriek kreeg, maakte alles een stuk gemakkelijker. Ik raakte gewend aan de prestaties en kon kleine details aanpassen aan mijn rijstijl. Na 10 jaar in het zadel ben ik nog nooit zo goed voorbereid geweest.”

Met de helm scheef op de kop

Met zijn lengte van slechts 1,70 meter had Bill een gedrongen en robuust lichaam. Hij leek nog kleiner toen hij zijn grote leren broek droeg en de helm die aan één kant overhing maakte hem nog grappiger. Maar toen hij eenmaal op zijn machine zat, viel er weinig te lachen. Waar het gebrek aan ervaring hem benadeelde, maakten zijn vastberadenheid en verlangen om te winnen dat weer goed. Zijn rijstijl was gebaseerd op uithoudingsvermogen en talent waardoor hij obstakels vastberaden kon trotseren. Door zijn extreem sterke karakter accepteerde hij nooit een nederlaag. Hij voelde zich op alle terreinen op zijn gemak, of het nu in de modder, in de waterplassen of over sprongen en heuvels was. Bill was gewapend met een groot gevoel van eigenwaarde en had de wil om het ver te schoppen in zijn carrière.

Het seizoen start in Sittendorf

Het kampioenschap van 1960 duurde vier maanden en een paar weken. De seizoen opener kwam eind april in Sittendorf, waar een beslissende gebeurtenis zou onthullen wat iedereen tijdens de wintermaanden had uitgespookt. In gemengd weer tussen een brandende zon en ijskoude hagelbuien zagen 30.000 toeschouwers 37 rijders uit zeven landen strijden. Het parcours was 1,7 kilometer lang en moest in elke manche 15 keer worden afgelegd – een zware taak, zelfs voor de goed getrainde piloten, en bijna onmogelijk voor degenen die niet in vorm waren.

De Husqvarna bleek al snel in topconditie – Rolf Tibblin won de eerste manche terwijl Bill Nilsson derde werd. In de beslissende momenten van de tweede race pakte Tibblin opnieuw de overwinning, terwijl Nilsson dit keer tweede werd. Een dubbele overwinning voor de Zweden en het thuismerk, wat een eyeopener!

Halverwege mei was Vésoul in Frankrijk gastheer voor de volgende Grand Prix. Dit was absoluut niet Nilsson’s weekend, want hij kreeg pech in beide reeksen. Eerst had hij een eroderende bougie, terwijl een kapotte magneet een einde maakte aan zijn tweede rit. Maar Husqvarna won toch – met Tibblin.

Twee weken later streden de Zweden op eigen bodem in Hyllinge. Acht landen verschenen aan de start voor 15.000 toeschouwers. Bill viel in de eerste heat, maar wist terug te komen en de derde plek te bezetten. In de finale kon niemand hem raken en pakte hij de algemene overwinning – zijn eerste van het jaar. “Ik was zo kwaad na mijn crash,” zei de opvliegende Bill. “Daarom wilde ik wraak nemen in de tweede manche.”

Het Italiaanse Imola is een klassieke motorlocatie, zowel voor motorcross, wegraces als Formule 1. Bill Nilsson werd derde in het algemeen klassement en deelt nu de leiding in de tussenstand van het wereldkampioenschap met 18 punten, gelijk met Sten Lundin. In Bielstein, Duitsland, blesseerde Bill Nilsson zijn voet en moest hij de race staken, maar een week later maakte hij het verlies goed door de Britse GP op Hawkstone Park te winnen. Hij was weer terug in het wereldkampioenschap – met 26 punten.

“Het was een Hitchcock thriller in Engeland,” zei Bill met een grijns. 50.000 fans waren aanwezig om de Grand Prix van Nederland te bekijken op het zandcircuit in Bergharen. Husqvarna deelde een dubbele overwinning, met Nilsson als eerste en Tibblin als tweede. Een geweldige dag voor Zweden!

Buffalo Bill pakt titel op de Citadel

De Zweedse dominantie in de 500cc-klasse was overweldigend dat jaar. Van de zes beste rijders kwamen er vijf uit de Scandinavische landen. In Namen, België, bleek dit een representatief feit te zijn – de vier toprijders kwamen uit Zweden. Het leek wel een speeltuin naast de deur.

Bill Nilsson had zijn kans om zijn tweede titel en Husqvarna’s eerste wereldkampioenschap ooit veilig te stellen, als de dingen zijn kant op zouden gaan – en dat gebeurde ook. Monsieur Nilsson pakte zijn vierde overwinning en versloeg zijn tegenstander Lundin met 30 seconden. Dit resultaat dwong de fabriek om een fan-card te drukken met een foto van Bill die in Namen won. Het is vandaag de dag erg waardevol en gewild, vooral als je toevallig een gesigneerd exemplaar vindt. Een beroemde uitspraak kwam van Bill toen hij zijn handtekening moest zetten, “Ik zet nooit mijn handtekening onder die van Sten Lundin,” zei Bill in alle ernst. En dat was het.

Pech in Ettelbruck

De negende en laatste ronde werd georganiseerd in Ettelbruck, Luxemburg. In een met water gevulde greppel kregen zowel Nilsson als Tibblin problemen toen een verstopte ventilatieslang voor de benzinetank hun uitval veroorzaakte. Beide rijders moesten de race staken terwijl Sten Lundin de laatste lauweren van het wereldkampioenschap van 1960 pakte, maar hij had nog steeds twee punten achterstand op de leider.

Bill Nilsson won zijn nationale kampioenschap ook in grootse stijl, met drie overwinningen uit vier mogelijke overwinningen. Aan het einde van dit spannende seizoen was het gemakkelijk adverteren voor Husqvarna: Nilsson eerste, Tibblin vierde.

Bill Nilsson overleed op 25 augustus 2013.

Alle titels op een Husky

Husqvarna heeft sinds het onstaan van het WK 14 titels gewonnen. Na de titel van Carlqvist in 1979 was het lang wachten op een nieuwe en die kwam er dankzij de ongelooflijke inzet van Jacky Martens die de aanzet gaf tot een nieuwe hegemonie van de viertaktmachines. Na de wereldtitel van de Italiaan Alessio Chiodi in 1999 was Husqvarna nooit meer aan het feest.

• 1960 Bill Nilsson 500cc
• 1962 Rolf Tibblin 500cc
• 1962 Torsten Hallman 250cc
• 1963 Rolf Tibblin 500cc
• 1963 Torsten Hallman 250cc
• 1966 Torsten Hallman 250cc
• 1967 Torsten Hallman 250cc
• 1969 Bengt Aberg 500cc
• 1970 Bengt Aberg 500cc
• 1974 Heikki Mikkola 500cc
• 1979 Hakan Carlqvist 250cc
• 1993 Jacky Martens 500cc
• 1998 Alessio Chiodi 125cc
• 1999 Alessio Chiodi 125cc

Foto’s: Husqvarna
Tekst: Kenneth Olausson en Danny Hermans